Wereldwijd zijn er 78 watersystemen waarvan gletsjers en sneeuw de voornaamste zoetwaterbron zijn. Deze systemen worden dan ook de watertorens van de wereld genoemd. Hiervan zijn 1,9 miljard mensen afhankelijk – ongeveer een kwart van de wereldbevolking. Een groot internationaal onderzoeksteam, geleid door de Universiteit Utrecht in samenwerking met National Geographic, heeft in kaart gebracht welke watertorens het belangrijkst zijn voor de mensen die benedenstrooms leven, en ook hoe kwetsbaar ze zijn voor veranderingen in klimaat en socio-economische factoren. Ze publiceerden hun resultaten op 9 december in het prestigieuze Nature.
De groep onderzoekers laat in hun publicatie zien dat door klimaatverandering, de toenemende wereldbevolking, slecht gebruik van waterbronnen en andere geopolitieke factoren de watertorens in gevaar zijn. Het is daarom essentieel om per bergketen internationaal beleid en strategieën te ontwikkelen, willen we deze primaire zoetwaterbronnen behouden en zowel ecosystemen als mensen stroomafwaarts beschermen.
De kwetsbaarste watertoren
Nergens ter wereld zijn zoveel mensen afhankelijk van één watertoren als van de Induswatertoren in Azië, schrijven de onderzoekers. Deze ijs- en watermassa beslaat een groot deel van het Himalayagebergte en ligt verspreid over delen van Afghanistan, China, India en Pakistan. Het is tevens de kwetsbaarste watertoren. Ook van de zuidelijke Andes, de Rocky Mountains en het Alpengebergte zijn erg veel mensen afhankelijk.
Afhankelijkheid en kwetsbaarheid
Om te berekenen hoe belangrijk elk van deze 78 watertorens zijn hebben de onderzoekers verschillende factoren bekeken die iets zeggen over hoe afhankelijk benedenstroomse gemeenschappen zijn van de watertoevoer van deze systemen. Ook bepaalden ze van elke watertoren de kwetsbaarheid van de watertoevoer, maar ook de kwetsbaarheid van de mensen en ecosystemen die hiervan afhankelijk zijn, gebaseerd op voorspellingen van het toekomstig klimaat en socio-economische veranderingen.
De top vijf kwetsbaarste watertorens per continent zijn:
- Azië: Indus, Tarim, Amu Darya, Syr Darya, Ganges-Brahmaputra
- Europa: Rhône, Po, Rijn, Noordkust van de Zwarte Zee, Kaspische Zeekust
- Noord-Amerika: Fraser, Columbia and NW US, Pacific and Arctic Coast, Colorado, Saskatchewan – Nelson
- Zuid-Amerika: Zuid-Chili, Zuid-Argentinië, Negro, La Puna regio, Noord-Chili
Het volledige overzicht vind je hier.
Uniek onderzoek
Het onderzoek werd uitgevoerd door 32 wetenschappers van over de hele wereld en werd geleid door prof.dr. Walter Immerzeel en dr. Arthur Lutz van de Universiteit Utrecht en onderzoeksbureau FutureWater. Beiden doen al jaren onderzoek naar veranderingen in klimaat en waterhuishouding in de Aziatische hooggebergtes.
“We hebben niet alleen gekeken naar hoeveel water er zit opgeslagen in de watertorens, maar ook hebben we onderzocht hoeveel water er benedenstrooms nodig is en hoe kwetsbaar deze systemen zijn voor veranderingen in de komende decennia”, vertelt Immerzeel. “Dat maakt ons onderzoek uniek.” Lutz vult aan: “Door alle watertorens ter wereld te onderzoeken konden we aantonen welke het belangrijkst en kwetsbaarst zijn. Deze watertorens zouden bovenaan de prioriteitenlijst moeten staan op de regionale en internationale politieke agenda’s.”
Perpetual Planet Partnership
Dit onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door National Geographic en Rolex als onderdeel van hun Perpetual Planet Partnership. Hun doel is om inzichtelijk te maken met welke uitdagingen onze planeet te maken heeft op het gebied van het onderhouden van het leven op aarde. Ze ondersteunen onderzoek naar deze systemen, en stellen leiders over de hele wereld in staat om oplossingen te ontwikkelen om onze planeet te beschermen.
Alle data en rankings zijn beschikbaar via een interactieve visuele tool op de website natgeo.com/PerpetualPlanet.
